Vala isikhangiso

I-U.S. National Security Agency (NSA) ifake engcupheni ukuphepha kwawo wonke umsebenzisi we-inthanethi ngohlelo lokubethela lweminyaka eyi-10 olwalungaziwa ngaphambilini oluqongelele amanani amakhulu edatha esebenzisekayo. Isambulo esishaqisayo, esibone ukukhanya kosuku ngoLwesine, kanye nombiko omusha wangeSonto ephephandabeni laseJalimane lamasonto onke. Isibuko zanikeza incazelo entsha ngokuphelele ekwesabeni kwethu siqu.

Idatha eyimfihlo kakhulu yabanikazi be-iPhone, BlackBerry kanye ne-Android isengcupheni ngoba ifinyeleleka ngokuphelele, njengoba i-NSA ikwazi ukugqekeza izivikelo zalezi zinhlelo, phambilini ebezibhekwa njengeziphephe kakhulu. Ngokusekelwe emibhalweni eyimfihlo eputshuzwe ngumkhulumeli we-NSA u-Edward Snowden, i-Der Spiegel ibhala ukuthi i-ejensi iyakwazi ukuthola uhlu loxhumana nabo, imilayezo yombhalo, amanothi kanye nesifingqo sokuthi ubukade ukuphi usuka kudivayisi yakho.

Akubukeki sengathi ukugebenga kusabalele njengoba imibhalo ikhuluma ngakho, kodwa ngokuphambene nalokho, kukhona: "amacala aklanyelwe ngamunye wokulalela ama-smartphone, ngokuvamile ngaphandle kolwazi lwezinkampani ezikhiqiza lawa ma-smartphones.

Emibhalweni yangaphakathi, Ochwepheshe baqhosha ngokufinyelela ngempumelelo kolwazi olugcinwe kuma-iPhone, njengoba i-NSA ikwazi ukungena kukhompyutha uma kwenzeka umuntu eyisebenzisa ukuvumelanisa idatha ku-iPhone yakhe, esebenzisa uhlelo oluncane olubizwa ngokuthi iskripthi, bese ivumela ukufinyelela kweminye imisebenzi engama-48 ye-iPhone.

Kalula nje, i-NSA inhloli ngohlelo olubizwa nge-backdoor, okuyindlela yokugqekeza ukude ikhompuyutha futhi ukhiphe ukubethela kwamafayela ayisipele adalwe njalo lapho i-iPhone ivumelaniswa nge-iTunes.

I-NSA isungule amabutho asebenzayo abhekana nezinhlelo zokusebenza ngazinye futhi umsebenzi wawo ukuthola ukufinyelela okuyimfihlo kudatha egcinwe ezinhlelweni zokusebenza ezidumile ezisebenzisa ama-smartphone. Le nkampani yaze yafinyelela ohlelweni lwe-imeyili oluvikeleke kakhulu lweBlackBerry, nokuwukulahlekelwa okukhulu kwenkampani, ebilokhu imile kwelokuthi uhlelo lwayo alungeneki nhlobo.

Kubukeka sengathi u-2009 yilapho i-NSA ingenakho ukufinyelela kumadivayisi we-BlackBerry okwesikhashana. Kodwa ngemva kokuba inkampani yaseCanada ithengwe enye inkampani ngalowo nyaka, indlela idatha ecindezelwa ngayo kuBlackBerry yashintsha.

NgoNdasa wezi-2010, i-GCHQ yaseBrithani yamemezela embhalweni oyimfihlo ukuthi isiphinde yathola ukufinyelela kudatha yemishini ye-BlackBerry, ephelezelwa igama lokugubha elithi "champagne".

Isikhungo sedatha e-Utah. Yilapho i-NSA iphula khona ama-ciphers.

Umbhalo ka-2009 usho ngokuqondile ukuthi i-ejensi ingabona futhi ifunde ukunyakaza kwemilayezo ye-SMS. Esontweni eledlule, kwavezwa ukuthi i-NSA ichitha kanjani izigidi ezingama-250 zamaRandi ngonyaka ukusekela uhlelo oluphikisana nobuchwepheshe bokubethela obuningi, nokuthi yenze kanjani impumelelo enkulu ngo-2010 ngokuqoqa inani elikhulu ledatha esanda kuxhashazwa ngokusebenzisa izintambo zezintambo.

Le miyalezo iphuma emafayeleni ayimfihlo avela ku-NSA kanye nekomkhulu lezokuxhumana likahulumeni, i-GCHQ (inguqulo yaseBrithani ye-NSA), eputshuzwe ngu-Edward Snowden. Akukhona nje ukuthi i-NSA ne-GCHQ aziba nomthelela ongemuhle ezimisweni zokubethela zamazwe ngamazwe, futhi asebenzisa amakhompyutha anamandla amakhulu ukuze aphule ama-ciphers ngokusebenzisa amandla anonya. Lezi zikhungo zezinhloli ziphinde zisebenze neziqhwaga zobuchwepheshe kanye nabahlinzeki be-inthanethi lapho kugeleza khona ithrafikhi ebethelwe i-NSA engakwazi ukuxhaphaza futhi isuse ukubhala phansi. Ikakhulukazi ukukhuluma mayelana I-Hotmail, Google, Yahoo a Facebook.

Ngokwenza kanjalo, i-NSA yephule iziqinisekiso izinkampani ze-inthanethi ezinikeza abasebenzisi bazo lapho zibaqinisekisa ukuthi ukuxhumana kwabo, ukubhanga nge-inthanethi, noma amarekhodi ezokwelapha awakwazi ukuchazwa yizigebengu noma uhulumeni. The Guardian uyamemezela: "Bheka lokhu, i-NSA iguqule ngasese isofthiwe yokubethela kwezentengiselwano kanye nemishini ukuze iyisebenzise futhi iyakwazi ukuthola imininingwane ye-cryptographic yezinhlelo zokuphepha zolwazi lwezohwebo ngokusebenzisa ubudlelwane bezimboni."

Ubufakazi bephepha be-GCHQ kusukela ngo-2010 buqinisekisa ukuthi inani elikhulu ledatha ye-inthanethi eyayingenamsebenzi ngaphambili manje isisebenziseka.

Lolu hlelo lubiza izikhathi eziphindwe kashumi kunohlelo lwe-PRISM futhi lubandakanya izimboni ze-IT zase-US kanye nezangaphandle ukuze zibe nethonya eliyimfihlo futhi zisebenzise imikhiqizo yazo yezentengiselwano esidlangalaleni futhi ziyiklame ukuze ifunde imibhalo ehlukanisiwe. Omunye umbhalo we-NSA oyimfihlo uzishaya isifuba ngokufinyelela olwazini olugeleza phakathi nendawo yomhlinzeki omkhulu wezokuxhumana nangohlelo oluhamba phambili lwe-inthanethi lwezwi nombhalo.

Okuthusa kakhulu, i-NSA isebenzisa izingxenyekazi zekhompuyutha eziyisisekelo nezingavamile ukuvuselelwa njengamarutha, amaswishi, nama-chips namaphrosesa abethelwe kumadivayisi abasebenzisi. Yebo i-ejensi ingangena kukhompyutha yakho uma kudingekile ukuthi yenze kanjalo, nakuba ekugcineni kuzoba yingozi kakhulu futhi kubize kakhulu ukwenza kanjalo, njengenye i-athikili evela. Umnakekeli.

[yenza isenzo=”citation”]I-NSA inamandla amakhulu futhi uma ifuna ukuba kukhompyutha yakho, izoba lapho.[/do]

NgoLwesihlanu, iMicrosoft neYahoo bazwakalise ukukhathazeka mayelana nezindlela zokubethela ze-NSA. IMicrosoft ithe inokukhathazeka okukhulu okusekelwe ezindabeni, futhi i-Yahoo ithe maningi amathuba okuhlukunyezwa. I-NSA ivikela umzamo wayo wokususa ukubethela njengenani lokulondoloza ukusetshenziswa okungavinjelwe kweMelika kanye nokufinyelela ku-inthanethi. Ephendula ngokushicilelwa kwalezi zindaba, i-NSA ikhiphe isitatimende ngoMqondisi Wezobunhloli Kuzwelonke ngoLwesihlanu:

Angeke kumangaze ukuthi izinsiza zethu zezobunhloli zifuna izindlela zokuthi izitha zethu zisebenzise ukubethela. Kuwo wonke umlando, zonke izizwe ziye zasebenzisa ukubethela ukuze zivikele izimfihlo zazo, futhi ngisho nanamuhla, amaphekula, amasela ama-inthanethi, nabashushumbisi babantu basebenzisa ukubethela ukuze bafihle imisebenzi yabo.

Ubhuti omkhulu uyawina.

Izinsiza: Spiegel.de, I-Guardian.co.uk
.